Franciszek Lessel
(1780–1838)
Franciszek Lessel urodził się w 1780 roku w Warszawie lub Puławach, w rodzinie Wincentego Lessla, który pełnił funkcję nadwornego muzyka na dworze książąt Czartoryskich. W latach 1785–1799 Franciszek kształcił się muzycznie pod kierunkiem swojego ojca. Prawdopodobnie spędził ten czas w Pożogu, gdzie równocześnie uczęszczał do szkoły elementarnej.
Przed 1799 rokiem Franciszek koncertował razem z Karolem Kurpińskim i Karolem Lipińskim w zespole kameralnym, który działał w majątku hrabiego Łączyńskiego we Lwowie. W 1799 roku wyjechał do Wiednia, gdzie mieszkał w pałacu Elżbiety Lubomirskiej z Czartoryskich. Podjął tam studia muzyczne pod kierunkiem takich mistrzów jak Joseph Haydn, Antonio Salieri i Johann Georg Albrechtsberger. Prawdopodobnie studiował również medycynę. W tym czasie rozpoczęła się intensywna korespondencja między nim a jego ojcem.
Około roku 1800 stworzył swoją pierwszą kompozycję wokalno-instrumentalną – Mszę C-dur. W tym samym czasie, pod kierunkiem Haydna, pracował nad kontrapunktem, korzystając z podręcznika „Elementarbuch der verschiedenen Gattungen des Contrapuncts”. W tym samym roku skomponował 3 duety koncertowe op. 1 oraz 3 sonaty na fortepian op. 2, dedykując je Haydnowi.
W latach 1803–1807 spędzał letnie miesiące w pałacu Lubomirskich w Łańcucie, pracując jako nadworny muzyk. W 1804 roku skomponował Grand Trio Es-dur op. 4 na fortepian, klarnet i róg. Dwa lata później powstało Adagio et Rondeau à la polonaise op. 9 na fortepian i orkiestrę.
W 1810 roku Lessel koncertował w Warszawie, tworząc Koncert fortepianowy C-dur op. 14. W kolejnych latach działał jako administrator w majątku Gzików koło Kalisza, gdzie zajmował się również pisaniem utworów religijnych. Między innymi, w 1813 roku skomponował Mszę B-dur na cztery głosy solowe, chór i orkiestrę.
Po roku 1816 Franciszek porzucił koncertowanie na rzecz innych zajęć. W 1817 roku został jednym z siedmiu dyrektorów Towarzystwa Amatorskiego Muzycznego w Warszawie. W 1819 roku Lessel uzyskał indygenat szlachecki i prawo do herbu Grabie. W tym samym roku urodziła się jego córka Marianna.
W 1832 roku, po konfiskacie dóbr księżnej Marii Wirtemberskiej, Lessel podjął pracę w majątku Popławskich w Pruszkowie. W kolejnych latach działał jako inspektor i dyrygent zespołów muzycznych. Zmarł w Piotrkowie Trybunalskim w 1838 roku. Jego ciało spoczęło na cmentarzu w Ostrołęce koło Pilicy, niedaleko dawnych dóbr pilickich.
