Michał Kleofas Ogiński– wybitny kompozytor, dyplomata oraz podskarbi wielki litewski – należał do grona czołowych przedstawicieli muzycznego życia końca XVIII i początku XIX wieku. Od wczesnych lat rozwijał swoje umiejętności muzyczne, ucząc się gry na fortepianie i skrzypcach. Początkowo kształcił się pod kierunkiem I. M. Jarnovicia w Warszawie, a następnie w 1798 roku pobierał nauki u G. Viottiego w Paryżu. Aktywnie uczestniczył w salonowym muzykowaniu arystokracji, wykonując utwory Haydna, Mozarta, a także wczesne dzieła Beethovena. Zainteresowanie muzyką teatralną rozbudziły w nim włoskie i francuskie opery wystawiane w Słonimiu przez jego stryja Michała Kazimierza.

W latach 1790–1791 pełnił funkcje dyplomatyczne, podróżując do Hagi, Amsterdamu oraz Londynu. Zaangażowany w sprawy polityczne Rzeczypospolitej, brał udział w obradach Sejmu Czteroletniego. Choć w 1792 roku poparł konfederację targowicką i znalazł się w gronie magnatów podpisujących traktaty rozbiorowe z Rosją i Prusami, to już w 1794 roku stanął po stronie insurekcji kościuszkowskiej. Po jej klęsce jego majątek został skonfiskowany, co zmusiło go do emigracji – osiedlił się w Wenecji. Lata 1797–1798 to okres jego pobytu w Paryżu, gdzie poznał osobiście Napoleona Bonaparte. W 1801 roku powrócił w rodzinne strony i osiadł w okolicach Wilna. Po kampanii napoleońskiej 1812 roku, opowiedziawszy się po stronie cara Aleksandra I, zaangażował się w życie kulturalne Wilna, organizując koncerty i przedstawienia teatralne. Ostatnie lata życia spędził we Florencji, gdzie zmarł w 1833 roku. Pochowany został w bazylice Santa Croce.

Ogiński pozostawił po sobie bogatą korespondencję, w której zarysował swoje poglądy artystyczne. W listach wyrażał głęboki podziw dla twórczości Bacha i Haydna oraz szacunek dla Mozarta. Wśród dzieł Beethovena cenił jedynie jego wczesne kompozycje, zupełnie pomijając twórczość Schuberta i młodego Schumanna, których nie akceptował z racji zmieniającej się, romantycznej estetyki muzyki początku XIX wieku. Był krytyczny wobec talentu Moschelesa i Hummla, a także nie dostrzegał kunsztu Paganiniego. Wyróżniał natomiast Marię Szymanowską, uznając ją za artystkę o wyjątkowych walorach.

Twórczość Ogińskiego lokuje się w nurcie sentymentalizmu. Przed Fryderykiem Chopinem był jednym z tych kompozytorów, którzy rozwijali formę tanecznych miniatur fortepianowych, nadając im nową głębię wyrazową. Najważniejsze miejsce w jego dorobku zajmują polonezy, choć pisał również mazurki, walce, menuety, marsze, a także pieśni i romanse utrzymane w stylu galant, często o sielankowej tematyce. Jedynym większym dziełem sceniczno-wokalnym, które wyszło spod jego pióra, była opera Zélis et Valcour ou Bonaparte au Caïre.

Historia poloneza sięga XVI wieku, lecz to w XVIII wieku taniec ten osiągnął pełnię swej formalnej dojrzałości, przybierając charakter reprezentacyjny i dostojny, utożsamiany z polską szlachtą. W polonezach Ogińskiego można dostrzec zmianę tej konwencji – dominujące dotąd cechy majestatyczne ustępują miejsca nastrojom melancholijnym, lirycznym i elegijnym. Przełom XVIII i XIX wieku przynosi wyraźne rozróżnienie na polonezy liryczne oraz bohaterskie– te ostatnie rozwijane były między innymi przez Karola Kurpińskiego, a ich pełen rozkwit nastąpił w twórczości Chopina, zwłaszcza w tzw. polonezie heroicznym.

Polonezy Ogińskiego, choć zakorzenione w tradycji tanecznej, wykazują też wpływy techniki fortepianowej Clementiego i Mozarta. Charakteryzują się przejrzystą fakturą, prostą techniką wykonawczą oraz klasyczną, trzyczęściową formą z triem. Ta przystępność przyczyniła się do ich dużej popularności w muzyce domowej i amatorskiej, szczególnie w młodzieńczych latach Chopina, dla którego stanowiły ważny punkt odniesienia.

Warto zaznaczyć, że mimo tej popularności, nazwisko Ogińskiego nie pojawia się w listach czy zapiskach Chopina. Młodego kompozytora bardziej pociągał styl brillant niż rodzima twórczość użytkowa. Jednak wpływ Ogińskiego na Chopina pozostaje bezsprzeczny – szczególnie zauważalny w najwcześniejszych polonezach, jak np. w Polonezie B-dur WN 1, w którym widoczne są echa słynnego Poloneza a-moll „Pożegnanie Ojczyzny” Ogińskiego. To właśnie on zapoczątkował proces stylizacji poloneza i wykształcił model poloneza lirycznego, który z czasem Chopin rozwinął do formy pełnej wyrazu i wirtuozerii, czego ukoronowaniem stała się Polonez-Fantazja.

Twórczość Michała Kleofasa Ogińskiego to zatem istotne ogniwo w ewolucji polskiego poloneza – łącznik między taneczną konwencją a muzyczną stylizacją, której ukoronowaniem stały się dzieła Chopina.